خسارت به هم زدن معامله
سوال: هنگام خرید یک باب منزل مسکونی قرار شد مشتری در صورت پشیمان شدن مبلغ پنجاه هزار تومان بپردازد. حال که مشتری پشیمان شده آیا فروشنده حق گرفتن این مبلغ را دارد؟
جواب: در فرض سوال، قرار مذکور باطل است و در معامله مورد سوال، چنانچه با صیغه بیع بوده به این که فروشنده بگوید فروختم و خریدار بگوید خریدم هیچ یک از طرفین حق فسخ ندارند و اگر معاطاتی یعنی بدون صیغه بوده بنابر احتیاط باید طرفین مصالحه نمایند، و اگر نزاع موضوعی در بین است مرافعه شرعیه لازم است. والله العالم.
سوال: منزلی را در بنگاه می فروشند به طرف به دو میلیون تومان مثلاً و قولنامه می نویسند و در آن ذکر می کنندتا 10 روز دیگر هر کس آماده معامله نشد ده هزار تومان به دیگری بپردازد. دادن این ده هزار تومان و گرفتن آن چه صورت دارد؟
جواب: مجرد ذکر و نوشتن این که هرکس آماده معامله نشد ده هزار تومان به دیگری بپردازد در قولنامه الزام آور و لازم الوفا نیست مگر اینکه در ضمن عقد لازمی شرط شده باشد. والله العالم.
سوال: امروزه شاهد قرارداد هایی به نام قولنامه یا بیع نامه و یا غیره هستیم که در این گونه قرارداد ها مبلغی به عنوان خسارت یا التزام یا پشیمانی در قرارداد شرط می شود. در صورتی که ضرر و زیانی به طرفین از نظر عرف وارد نشده باشد. اخذ این مبلغ از لحاظ شرع به چه صورت می باشد؟ آیا این گونه قرارداد ها لازم الوفاء هستند یا خیر؟
جواب: در فرض سوال چنانچه در بیع این طور شرط شود که در مدت معین هر یک از طرفین در صورتی که فلان مبلغ بدهد حق فسخ دارد در این صورت اگر مبلغ تعیین شده را بدهد می تواند فسخ کند هرچند هیچ گونه خسارتی هم نباشد و اگر ندهد حق فسخ ندارد ولی اگر به این نحو شرط شود که هریک از طرفین چنانچه فسخ کند باید فلان مبلغ بدهد این نحو شرط کردن باطل است و هیچ یک حق فسخ ندارند. والله العالم.
سوال: شخصی خانه را فروخته و مبلغ یک صد هزار تومان به عنوان بیعانه از خریدار دریافت نموده است و قرار شد بقیه را تا شش ماه پرداخت نماید و منزل را تحویل بگیرد و ضمناً شرط کرده اند چنانچه خریدار تا شش ماه پشیمان شود حقی در بیعانه ندارد و اگر فروشنده به مدت شش ماه پشیمان شد علاوه بر بیعانه مبلغ صد هزار تومان هم از خود به خریدار پرداخت نماید و لکن خریدار پشیمان نشده و در مدت فوق نتوانست پول تهیه کند و خانه را خریداری نماید و فروشنده هم بعد از شش ماه خانه خود را فروخته است. آیا می تواند بیعانه را به خریدار ندهد یا خیر؟
جواب: در فرض سوال فروشنده باید بیعانه را به مشتری پس بدهد و حق امتناع ندارد و در نزاع موضوعی مرافعه شرعیه لازم است. والله العالم.
ثبت دیدگاه