خمس چوب
سوال: در روستا ها مردم برای پوشاندن سقف و دیوار از چوب درخت چنار و درخت بید استفاده می نمایند. آیا این چوب ها خمس دارد با توجه به این که درب و پنجره و دیوار را نیز از چوب درست می کنند؟
جواب: موارد مختلف است، چنانچه درخت های مذکوره جهت استفاده شخصی غرس شده نه برای فروش، در صورتی که نهال آن ها متعلق خمس نبوده یا اگر بوده خمس آن را داده باشند و در سال قطع آن ها در بنای مورد حاجت جهت سکونت از آن ها استفاده شود خمس ندارد و الا پرداخت خمس آن ها لازم است. والله العالم.
سوال: اگر درخت بید و چنار و مانند این ها را بدون این که خمس آن ها را بدهد بفروشد، خمس را چه کسی باید بدهد، فروشنده یا خریدار؟
جواب: حکم معامله فضولی را دارد و باید به حاکم شرع رجوع شود. والله العالم.
سوال: آیا به چوب هم خمس تعلق می گیرد؟ اگر می گیرد اکنون که هیچ کس احتیاج چندانی به آن ندارد چه باید کرد؟
جواب: در خمسی که به عین چوب تعلق گرفته، دهنده خمس مختار است که یا عین یا قیمت آن را بپردازد ولی الزام او بر پرداخت قیمت جایز نیست. بنابراین اگر مالک نمی خواهد قیمت چوب را بدهد همین قدر که خمس چوب را افراز کند و در اختیار مجتهد جامع الشرایط قرار دهد به وظیفه خود عمل نموده است، خواه مجتهد یا سادات آن را تصرف نمایند یا ننمایند. والله العالم.
سوال: شخصی چند عدد درخت بدون ثمره (مثل بید و صنوبر) دارد که از آن استفاده نمی برد مگر زمانی که از چوب آن برای سوخت و غیره بهره می برد، آیا معاف از خمس آن می شود یا خیر؟
جواب: اگر خمس نهال آن ها را داده هر وقت موقع قطع آن ها شد اگر در همان سال قطع گردد و به مصرف موونه زندگی رسیده باشد خمس ندارد و اگر باقی ماند باید خمس آن ها را با کسر نمودن مبلغی که بابت خمس نهال قبلاً داده بپردازد و اگر در ابتداء خمس نهال ها را نداده باید خمس تمام آن ها را بدهد. بلی اگر به حسب عرف محل محتاج الیه باشد، خمس ندارد. والله العالم.
سوال: شخصی برای امرار معاش بزغاله هایی را می خرد و به آن ها علف و جو می دهد تا رشد کنند، رشد اضافی خمس دارد یا نه؟
جواب: اگر برای استفاده شخصی از شیر و لبنیات مورد نیاز باشد خمس ندارد و اگر برای فروش و استفاده از پول آن ها باشد خمس دارند. والله العالم.
سوال: در روستا های افغانستان اکثر مردم ده رأس گوسفند و پنج رأس گاو نگه می دارند؛ برای خوراک دام هایشان سه ماه تابستان علف بیابانی و غیره جمع می نمایند، شش هفت ماه هم در جایی نگهداری نموده و از شیر و پشم و فروش آن ها امرار معاش می نمایند. حال با توجه به مشقت این کار، مسأله خمس آن از نظر حضرت عالی چگونه می باشد؟
جواب: در فرض سوال اگر نگهداری آن ها برای مصرف شخصی لبنیات بر حسب متعارف باشد، خمس به خود آن ها و به شیر آن ها تعلق نمی گیرد مگر آن که اتفاقاً زائد بر مصرف سالانه باشد ولی اگر نگهداری آن ها برای فروش لبنیات و پشم آن ها باشد هم به خود آن ها و هم به در آمد حاصل از آن ها در صورتی که زائد بر موونه سال باشد خمس تعلق می گیرد. والله العالم.
سوال: شخصی برای امرار معاش زندگی، گاوی برای استفاده از شیر آن برای ارتزاق سالیانه اش و الاغی برای حمل و بارکشی دارد، آیا این شخص معاف از دادن خمس است یا خیر؟
جواب: اگر گاو را برای مصرف خوراک خانواده نگه داشته و شیر یا مشتقات آن را نمی فروشد، خمس ندارد و الاغ نیز اگر بر حسب عرف محل برای حمل اشیاء مصرفی خانه و برای سواری شخصی مورد حاجت باشد خمس ندارد. والله العالم.
ثبت دیدگاه