تصرف در وسایل مسجد

تصرف در وسایل مسجد

سوال: مسجد قدیمی که سقف آن چوب بوده حال سقف آن را به آهن تبدیل کرده اند و چوب ها که سالم و قابل استفاده است و تعداد قابل ملاحظه ای هم هست موجود می باشد. آیا اجازه می فرمایید این چوب ها به اشخاص فروخته شود و پول آن را برای مسجد به مصرف برسانند و آن اشخاص نیز اجازه داشته باشند، این چوب هایی که سابقاً وقف مسجد بوده را بخرند و در منازل شخصی به کار ببرند؟

جواب: در مورد سوال، چنان چه چوب ها در همین مسجد و در سایر مساجد محل نیاز نباشد فروش آن اشکال ندارد و برای خریدار هم بی اشکال است و باید پول آن صرف احتیاجات همین مسجد شود ولی اگر چوب ها و لو در مسجد دیگر برای سقف زدن و مانند آن محل نیاز باشد باید به آن مسجد داده شود بلاعوض و در این صورت فروش جایز نیست. والله العالم.

سوال: مسجدی داریم که در طرف شمال آن ساختمان حسینیه قدیمی است که مورد استفاده دوستداران حسین بن علی علیه‎ السلام قرار می گیرد فاقد فرش است و مسجد مذکور که نوسازی شده فرش نو به قدر کافی دارد و تعدادی فرش کهنه قدیمی دارد. آیا شرعاً می توانیم از فرش های کهنه و قدیمی مسجد که مورد لزوم آن نباشد در حسینیه مذکور مورد استفاده قرار دهیم؟

جواب: شایسته است مومنین برای حسینیه مذکور فرش تهیه نمایند و نسبت به سالار شهیدان حضرت ابی عبد اللّه الحسین علیه السلام بیشتر ابراز علاقه نمایند و فرش های مسجد را به مسجد دیگر هم نمی توان داد بلکه باید در صورت مفروضه از فرش ها به طور تناوب در خود مسجد مذکور استفاده شود. والله العالم.

سوال: امام جماعت مسجدی به رحمت الهی پیوسته است. ایشان در حال حیات زحمات این مسجد را سالیانی به عهده داشته است و خود مسجد هم درآمد هایی از قبیل اجاره خانه و زیرزمین و غیره دارد که برای امام جماعت و دیگر خرج‎ های مسجد مصرف شود و چیزی در این رابطه از مردم جمع آوری نمی شود. با توجه به این امور آیا می شود از درآمد این مسجد به خانواده پیش نماز متوفای این مسجد کمک کرد؟ (توضیح این که مبالغی در فوت آن مرحوم در تدفین و شب هفت و غیره خرج شده حکمش چیست)؟

جواب: اگر مصرف درآمد های مذکور مسجد، امام جماعت مسجد است فعلاً که امام جماعت مرحوم شده باید به مصرف امام جماعت فعلی برسد و دادن آن به خانواده آن مرحوم وجه شرعی ندارد. بلی، شایسته است مومنین برای قدردانی از آن مرحوم از طرق دیگر مساعدت کنند و مخارجی را که بعد از فوت امام جماعت در مراسم تدفین و غیره شده اگر از درآمد های مذکور بوده باید کسانی که خرج کرده اند جبران کنند و مصرفی که برای امام جماعت تعیین شده از این گونه مصارف انصراف ‎دارد. والله العالم.

سوال: مسجدی اثاث‎ هایی از قبیل آفتابه، لگن و غیره دارد که در حال حاضر از آن وسایل استفاده نمی شود روی هم انباشته و جا را اشغال نموده است. آیا اجازه می دهید آن ها را به وسایلی که فعلاً مسجد نیازمند است تبدیل‎ نمود؟

جواب: اثاث مذکور اگر در مساجد دیگر هم قابل استفاده نیست مجازید آنها را بفروشید و با بهای آن لوازم مورد نیاز مسجد را تهیه نمایید. والله العالم.

سوال: مدتی است که مسجدی در یکی از روستاهای حومه اراک، به خاطر مهاجرت مردم در فصل زمستان مورد استفاده قرار نمی‎گیرد. در حال حاضر خبر رسیده است مقداری از اجناس مسجد را از قبیل مهتابی، پنکه سقفی و بعضی اثاث های دیگر مسجد را سرقت کرده اند. آیا می شود وسایل دیگر مسجد را به مسجد دیگر بدهیم یا نه؟

جواب: در فرض سوال، چنانچه اثاثیه مسجد مذکور، در معرض سرقت است باید به طور امانت در نزد کسی و یا در مسجد دیگر گذارده شود تا محفوظ بماند و در تابستان که به محل می ‎روند به مسجد مذکور برگردانند و از آن استفاده کنند و اگر این کار ممکن نباشد به مسجد مجاور بدهند تا مورد استفاده قرار بگیرد ولی در این صورت نیز هر وقت ایمن از سرقت شدند لازم است برگردانند. والله العالم.

سوال: اخیراً اهالی روستایی از توابع اراک این ده را تخلیه کرده اند و مصلحت در این بوده که ما وسایلی را که مربوط به مسجد بوده تخلیه کرده و به ده دیگری که در آنجا سکونت داریم ببریم تکلیف این وسایل چیست؟

جواب: در مورد سوال، چنانچه وسایل مذکور به هیچ وجه در مسجد مذکور مورد استفاده نیست و لو از این جهت که محل خالی از سکنه است آن وسایل را به مسجد محل دیگری که نزدیک به آنجا است و وسایل در مسجد آن محل مورد استفاده قرار می‎گیرد، منتقل نمایید. والله العالم.

سوال: سه تخته فرش از مسجدی ساییده و نخ‎ نما شده است که در شأن مسجد نمی باشد، فردی پیدا شده است که پنجاه هزار تومان بالاتر از قیمت ‎می‎خرد، آیا این کار جایز است؟

جواب: در صورتی که فرش ها وقف بر مسجد شده باشند مادامی که انتفاع از آن ها در آن مسجد یا مسجد دیگر ممکن باشد فروش آنها جایز نیست ولی اگر ملک مسجد باشد مثل این که تملیک مسجد شده باشد یا برای این که ملک مسجد باشد، خریداری شده، در صورتی که تبدیل آن ها به مصلحت مسجد باشد جواز تبدیل بعید نیست. والله العالم.

سوال: آیا می شود چراغ توری مسجدی که قابل استفاده نیست، یا خیلی کم از آن استفاده می شود فروخت و پولش را خرج چراغ لامپ و غیره که مربوط به مسجد است نمود یا نه؟

جواب: اگر استفاده از آن چراغ در مسجد و لو کم ممکن باشد فروش و تبدیل آن جایز نیست. بلی اگر به هیچ وجه قابل استفاده در آن مسجد و یا مسجد دیگر نباشد فروش و تبدیل آن به لامپ و لوازم روشنایی دیگر مانعی ندارد. والله العالم.

سوال: مسجدی فرش های کهنه و قدیمی و بعضی ارزشمند دارد که نگهداری آن ها تقریباً مشکل شده است. آیا متولی می تواند با فروختن آن ها فرش هایی نو و جدید تهیه نمایند یا خیر؟

بعضی از اهالی فرش های کوچک در حد یک متر و یا بیشتر را که عموماً ارزشمند می باشند وقف بر مسجد کرده اند، آیا فروش و تبدیل این فرش ها به فرش های بزرگتر اجازه می ‎فرمایید یا خیر؟

جواب: تا موقعی که حفظ و استفاده از آن ها مقدور است تبدیل و یا فروش آن ها جایز نیست هرچند استعمال موجب تنزل قیمت آن ها شود. والله العالم.

سوال: در روستای چوگان از توابع سنقر مسجدی است که دارای قرآن‎ های قدیمی و کتاب های دعای قدیمی است و چون جنبه تاریخی دارند در معرض دستبرد می ‎باشند. لذا نظر شما در این مورد و خروج قرآن ها از مسجد چیست؟

جواب: در مورد سوال، قرآن های مذکور و همچنین کتب دعا را باید از دستبرد محافظت نمایند تا در مواقع مقتضی مومنین از آن ها استفاده نمایند. فروختن و تبدیل و یا کنار گذاشتن آن ها که به کلی از دسترس و استفاده مردم خارج بشود جایز نیست. والله العالم.

سوال: در مسجدی چند عدد زیلو می باشد که مومنین می گویند قابل استفاده نیست، آیا می شود فروخت و با پول آن ها برای مسجد فرش خرید؟

جواب: در مورد سوال چنانچه زیلو های مذکور وقف مسجد است، اگر در آن مسجد به هیچ وجه قابل استفاده نیست باید ببرند به مسجدی که می شود در آن مسجد از آن ها استفاده کرد. بلی چنانچه زیلو ها در هیچ مسجدی قابل استفاده نباشد جایز است آن ها را بفروشند و با پول آن برای مسجد مذکور فرش تهیه کنند. والله العالم.

سوال: آیا وسایل مسجد و حسینیه را می توان به جا های دیگر برای استفاده عمومی انتقال داد یا نه؟

جواب: در صورتی که اشیاء و وسایل مسجد یا حسینیه‎ای وقف بر خصوص همان مسجد یا حسینیه باشد جایز نیست به جای دیگر انتقال داده شود. والله العالم.

سوال: به مرور زمان و با تلاش مردم، در مسجد محل وسایل منقولی که در جهت بزرگداشت هرچه با شکوه تر جشن میلاد امام زمان ارواح العالمین له الفداء به هر نحوی به کار می آید جمع آوری گردیده است که وجوه وسایل یاد شده از طریق کمک های مردمی که جهت بزرگداشت جشن نیمه شعبان جمع آوری می گردد، پرداخت شده است: 1. آیا اجازه می دهید از وسایل مذکور در غیر بزرگداشت جشن نیمه شعبان مثلاً در برپایی ایام موالید ائمه اطهار علیهم‎السلام، غدیر و محافل قرآنی، ایام شهادت معصومین و مراسم ملی در این مسجد استفاده گردد؟ 2. گاهی بعضی از مساجد و مراکز مختلف به جهت نیازشان از وسایل یاد شده طلب می نمایند، در این مورد نیز حکم شرعی را بیان فرمایید.

جواب: 1 و2 در هردو مورد میزان، نظر کمک کنندگان است و در فرض سوال باید در مراسم بزرگداشت نیمه شعبان در همان مسجد استفاده شود. بلی به قرینه حال مومنین می توان شمول نظر آن ها را نسبت به موالید سایر ائمه اطهار سلام اللّه علیهم اجمعین و عید سعید غدیر و مراسم سوگواری و روزهای شهادت آن بزرگواران که در آن مسجد برگزار می شوداستفاده نمود ولی به هر حال در غیر این موارد اسلامی و مذهبی استفاده از آن ها جایز نیست. والله العالم.

سوال: آیا فرش یا موکت مسجد را جهت استفاده در منزل برای مجالس ختم یا عروسی وغیره می توان از مسجد خارج نمود یا خیر و آیا خادم مسجد چنین اجازه ای را برای آن کار دارد یا خیر؟

جواب: به طور کلی استفاده از فرش و سایر لوازم مسجد در خارج از مسجد جایز نیست و خادم مسجد حق ندارد با خارج کردن لوازم از مسجد موافقت نماید. والله العالم.

سوال: با مرور زمان وسایلی در مسجد جمع شده که از مایحتاج آن اضافه است آیا می شود آن وسایل قبلی را فروخت و با پول آن وسایل مورد نیاز دیگر را خریداری نمود؟

جواب: در مورد سوال، چنانچه عین وسایل مذکور در آن مسجد و لو در زمان آینده قابل استفاده نباشد باید عین آن ها را بدهند که در مسجد دیگر از عین آن ها استفاده نمایند و اگر در هیچ مسجدی قابل استفاده نباشند مجازید آن ها را بفروشید و وسایل دیگری از نوع آن وسایل جهت همان مسجد تهیه نمایید. بلی اگر بتوانند به تناوب از آن ها استفاده کنند یعنی گاهی از قسمتی از آن ها و گاهی از قسمت دیگر باید نگهدارند و حق فروش یا دادن به مسجد دیگر را ندارند. والله العالم.

سوال: مجلس فاتحه که در مسجد برگزار می شود آیا از استکان ها و میکرفون و بلندگو و قالی مسجد می شود استفاده کرد و آیا مسجد می تواند از آن ها اجرت بگیرد؟

جواب: در فرض سوال چنانچه وسایل مذکور به این نحو وقف شده باشد که در مسجد از آن ها استفاده شود و لو به عنوان مجلس فاتحه اشکال ندارد لکن بهای برق مصرف شده را صاحب مجلس باید بدهد و اگر وقف به نحوی بوده که شامل مجالس فاتحه نمی شده استفاده از آن برای مجالس فاتحه جایز نیست هرچند به عنوان اجرت مبلغی از صاحب مجلس بگیرند. والله العالم.