نزاع در خرید و فروش
سوال: زید مثلاً شتری را به عمرو می فروشد و تحویل می دهد. مدتی از این خرید و فروش می گذرد که ثالثی مدعی می شود که شتر از من است و زید که فروشنده شتر بوده ادعای ثالث را قبول میکند، ولی عمرو که خریدار شتر و تحویل گیرنده بوده ادعای ثالث و قبول زید را رد می نماید، آیا اظهارات فروشنده اثری تحت عنوان اقرار و یا شهادت علیه خریدار ندارد؟
جواب: در فرض سوال، بعد از این که زید شتر را به عنوان ملک خود به عمرو فروخته معامله محکوم به صحت است و بعد از معامله اقرار او به این که شتر مال شخص ثالث است نسبت به عمرو (مشتری) بلااثر است بنابراین شتر متعلق به عمرو است لکن اقرار زید بر علیه خودش مسموع است و باید قیمت شتر را به شخص ثالث بدهد، بلی در صورتی که به دلیل شرعی ثابت شود که شتر ملک شخص ثالث بوده معامله فضولی است و منوط به اجازه مالک شتر است. والله العالم.
سوال: اگر شخصی موتوری را بفروشد و چندین سال از آن موضوع گذشته باشد و همچنین چندین بار هم به افراد مختلف دست به دست فروخته شده باشد و نفر اول به گفته خودش مبلغ 10 هزار تومان از پول موتور را نگرفته و میخواهد از من که آخرین نفر هستم مبلغ 50 هزار تومان بگیرد در صورتی که من از این موضوع اطلاع نداشتم و همچنین افراد قبلی که قبل از من موتور را خریده اند نمی شناسم و شخص اول که مبلغ پنجاه هزار تومان از من طلب می کند هیچ مدرکی از نفر اول مبنی بر این که از او 10 هزار تومان می خواهد ندارد، آیا اصلاً این از نظر شرعی درست است که او این مبلغ طلب را از من بگیرد و نیز آیا درست است که به جای 10 هزار تومان از من پنجاه هزار تومان بگیرد؟
جواب: به طورکلی در مثل مورد سوال، مالک اولیه موتور نمی تواند از خریدار آخر طلب خود را وصول کند و چنان چه طلبی هم داشته باشد باید به خریدار اول مراجعه نماید، و در نزاع موضوعی مرافعه شرعیه لازم است. والله العالم.
سوال: شخصی قطعه زمینی خرید به مبلغ 5 میلیون و دویست هزار تومان و طرفین توافق کرده اند که زمین هر چقدر بود به همین مبلغ باشد و مدتی از معامله گذشته است و حالا فروشنده می گوید زمین بیشتر از آن متراژی است که مورد نظر من بوده و مبلغ دیگری اضافه می خواهم. آیا چیزی به او تعلق می گیرد یا نه؟
جواب: در مورد سوال اگر زمین به عنوان قطعه و به مشاهده معامله شده نه به عنوان متراژ، طرفین بعد از معامله از لحاظ کم و زیاد بودن متراژ حق فسخ و یا مطالبه قیمت زیادتر و یا کمتر را ندارند ولی اگر به متراژ معامله شده حکم دیگری دارد و نزاع موضوعی محتاج به مرافعه شرعیه است. والله العالم.
سوال: پدری به ولایت، سهم پسر نابالغش را می فروشد پسر پس از بلوغ ادعای غبن می کند و پدر میگوید من در آن زمان طبق مصلحت تو معامله نموده ام، اکنون که پدر مرحوم شده حکم شرع چیست؟
جواب: در فرض سوال، معامله شرعی و ممضی است و مولی علیه حق فسخ را بعد از بلوغ ندارد. بلی اگر شرعاً ثابت شود که ولی شرعی خیانت نموده یا واقعاً در هنگام وقوع معامله مغبون بوده و جاهل به موضوع یا حکم بوده مولی علیه می تواند معامله را فسخ کند و در نزاع موضوعی مرافعه شرعیه لازم است. والله العالم.
سوال: اگر شاخه های درخت زید مزاحم عمرو است و مانع استفاده عمرو از بام خویش می شود بلکه گاهاً شاخه های درخت به سر و روی عمرو برخورد و نقصان می رساند و بام از استفاده نمودن معطل شده است. حکم شرعی را در این مسأله بیان فرمایید.
جواب: در فرض سوال، عمرو می تواند از زید که مالک درخت است بخواهد که شاخه های درخت خود را از فضای ملک او خارج کند و یا قطع کند و اگر او که صاحب درخت است امتناع کرد خود عمرو می تواند در صورت امکان بدون قطع کردن، شاخه را به ملک زید برگرداند و اگر برگرداندن ممکن نیست می تواندآن را قطع کند. والله العالم.
سوال: معامله ای در خصوص فروش کارخانه ای به صورت قطعی انجام پذیرفته است فرضاً ده میلیون تومان که از پرداخت پول تا دو ماه خود داری شده است خریدار به فروشنده که نیاز پولی داشت تحمیل نمود که اجباراً قولنامه دیگری به مبلغ هشت میلیون تومان تنظیم نماید. آیا خریدار دو میلیون را به فروشنده مدیون و بدهکار است یا خیر؟
جواب: در فرض سوال، چنانچه بر طبق قولنامه دوم طرفین با رضایت معامله را انجام داده اند به معنی اقاله معامله اول و تجدید معامله است و صحیح است و خریدار فقط مدیون ثمن دوم یعنی هشت میلیون تومان هست و در نزاع موضوعی مرافعه شرعیه لازم است. والله العالم.
سوال: شخصی خانه ای را جهت تأسیس حسینیه خریداری می کند و بعد از خرید آن را جهت حسینیه اختصاص داده و صیغه وقف خوانده شده و سالیان دراز مراسم عزا داری و مجالس مشابه دیگر در آن اقامه می نماید. پس از چندی برخی مالکین اولیه منکر فروش می شوند و ادعاء مالکیت آن را می نمایند.
آیا متصدی حسینیه حق دارد از افرادی که انجام معامله را انکار نموده اند تقاضای قسم نماید؟ و اگر جواب منفی است هرگاه چنین کاری انجام شده باشد آیا اتیان سوگند می تواند ملاک حکم قرار گیرد یا خیر؟
جواب: در فرض سوال، اگر خریدار بینه شرعی اقامه کند که ملک را خریده قسم مالکین اولیه مبنی بر عدم فروش اثری ندارد. بلی اگر خریدار نتواند خرید ملک را شرعاً اثبات کند نوبت به قسم مالکین به عدم فروش می رسد ولی به هرحال فصل منازعه و اقامه بینه و قسم باید با مرافعه شرعیه انجام شود. والله العالم.
سوال: منزلی را خریدم از قرار این که مقداری از پول هنگام نوشتن قولنامه تحویل فروشنده شود و بقیه مبلغ را بعد از دو ماه بپردازم، فروشنده هم گفت که در این مدت دو ماهه، سند و کلید منزل در تصرف من می ماند، ما هم موافقت کردیم، مبلغ باقیمانده را تا دو روز قبل از تاریخ تحویل، آماده و به فروشنده بدهیم، فروشنده گفت چون آن مقدار باقیمانده از مبلغ که حق من است در اختیار مشتری بود، لذا من سود آن مبلغ را در این مدت دو ماهه می خواهم، حالا با توجه به این که خریدار در هنگام نوشتن قولنامه مقداری از پول را به فروشنده تحویل داده و جز کاغذ قولنامه و امضای فروشنده چیز دیگری تحویل نگرفته، حکم شرعی این سودی که فروشنده می خواهد چیست؟
جواب: در فرض سوال بایع زائد بر اصل ثمن معامله چیزی طلبکار نیست و در نزاع موضوعی مرافعه شرعیه لازم است. والله العالم.
سوال: زید مقدار معین از باغ مشجر معین از عمرو خریده است و به صورت باغ معامله شده و در قولنامه و سند هم به صورت باغ مشجر معامله شده و از معامله تقریباً ده سال می گذرد و در این مدت از جویی که از باغ فروشنده می گذرد این باغ مشروب می شده چون این جوی قبل از معامله بوده الآن صاحب باغ یعنی عمرو می خواهد مسیر آن جوی را که باغ زید از آن مشروب می شود عوض نماید و با عوض کردن به مشتری ضرر می رسد. آیا فروشنده این حق را دارد که مسیر جوی را بدون رضایت عوض کند؟
جواب: در مورد سوال با فرض این که زید جهت مشروب ساختن باغ خریداری شده از عمرو قبلاً حق داشته که از جوی معینی که در ملک فروشنده واقع شده استفاده نماید فروشنده باغ (عمرو) حق ندارد بدون رضایت زید مسیر آن را عوض کند. والله العالم.
سوال: شخصی مقداری از باغ خود را به شخص دیگری فروخته و پس از فروش و اخذ قیمت مقدار فروخته شده را که پانصد متر بوده از سهم خود جدا و دیوارکشی و تحویل خریدار داده و چون خریدار برای مشروب کردن سهم خریداری شده نه آب برکه داشته و نه حق آبه پس از مدت مدیدی از فروشنده خواهش کرده که به او اجازه دهد یک نوبت که باغ خودش را مشروب می کند به اندازه نیم ساعت هم آب از باغ خودش به سهم او عبور بدهد فروشنده هم برحسب احترام همسـایگی قبول کرده تا زمانی که برای باغ خودش آب می گیرد این کمک را به او بکند منتهی چون آب از چاه شخص دیگری خریداری می شده ایشان یعنی خریدار به قدر نیم ساعتی که به او داده می شود وجهش را بپردازد اکنون به علت فعل و انفعالاتی که در آن منطقه به طور کلی به عمل آمده و انهار و مجاری قسمت عمده اش از بین رفته نتیجتاً باغ فروشنده هم از آب افتاده است و درصدد فروش زمین آن برآمده اکنون خریدار آمده و از فروشنده مطالبه حق می کند و میگوید من از باغ شما حق آبه و راه آب دارم در صورتی که به شرح مذکور بالا و طبق بیع نامه ای که در دست است هیچ گونه حق آبه و راه آبی نداشته و آنچه عمل شده ارفاق و کمکی از طرف خریدار بوده است. خواهشمند است با توجه به معروضات بالا رأی و نظر خودتان را برای رفع غائله مرقوم نمایید.
جواب: از قضیه شخصیه اطلاع ندارم. به طور کلی اگر محلی که به عنوان باغ خریداری شده با حق مجرای آب خریده شده فعلاً هم آن حق محفوظ است و اگر بدون این حق خریداری شده هرچند فروشنده موافقت کرده باشد که هر وقت باغ خود را مشروب نمود باغ خریدار را نیز مشروب نماید در این صورت خریدار حقی به زمین مجاور برای آب گرفتن ندارد. بلی، چنانچه زمین فروخته شده به عنوان باغ بوده و راهی برای شرب آن غیر از بقیه باغ ملکی فروشنده نباشد ظاهر معامله فروش زمین با راه آب است و در نزاع موضوعی مرافعه شرعیه لازم است. والله العالم.
سوال: شخصی اشیایی آهنی را حدود سه سال قبل در اختیار کسی قرار داده و قرارشان بر این بوده که طرف وزن کرده و به قیمت روز وجه آن را بپردازد. و لکن آن شخص پس از قبض آن اشیاء آن ها را در خانه مسکونی مصرف کرده بدون این که وزن نماید و سپس آن خانه را فروخته. الآن از او مطالبه قیمت آن اشیاء به قیمت فعلی در بازار شده و او قبول نمی کند بلکه می خواهد قیمت سه سال قبل را بپردازد. حکم مسأله چیست؟
جواب: در مورد سوال، که بدون توزین و انجام معامله مصرف شده مصرف کننده ضامن مثل آهن آلات مصرف شده است و با رضایت مالک قبلی آهن آلات می تواند قیمت فعلی آن را بدهد و در نزاع موضوعی مرافعه شرعیه لازم است. والله العالم.
ثبت دیدگاه