کتاب منتخب الاثر فی الامام الثانی عشر علیهم السلام (شش جلد)
کتاب منتخب الاثر فی الامام الثانی عشر علیهم السلام به زبان فارسی در شش جلد و در بیش از نیم قرن بارها تجدید چاپ شده است، همچنین به زبان های عربی، اردو و انگلیسی هم ترجمه شده است.
کتاب شریف منتخب الاثر تألیف ماندگار مرجع عالیقدر آیت الله العظمی حاج شیخ لطف الله صافی می باشد. حدود ۷۰ سال پیش این عالم و فقیه فرزانه جامع ترین و کاملترین، اثر را پیرامون وجود مبارک حضرت ولی عصر به رشته تحریر درآورد و آن را منتخب الاثر نام نهاد. آن فقیه و محدث والامقام کتابی جامع و با اسلوبی کاملاً ابتکاری و حسن سلیقه تحسین برانگیز، به جهان تشیع و اسلام هدیه داد.
از امتیازات خاص این کتاب این است که معظم له به هنگام نقل هر حدیثی فرازهای مختلف آن را بررسی کرده، یکی از آنها را که واضح تر و مهم تر تشخیص داده اند، برگزیده و متن کامل حدیث را در بابی که رابطه نزدیک تر با محتوای فراز برگزیده حدیث دارد، درج نموده است. سند و متن و منبع آن را در آنجا ذکر کرده است و بعد فرازهای دیگر هر حدیث را با ابواب صدگانه کتاب، منظور کرده، در پایان هر بابی تذکر داده اند که احادیث یاد شده در کدام فصل و در کدام باب نیز بر آن موضوع دلالت می کند. و این شیوه کاملاً ابتکاری از تقطیع حدیث و آسیب های آن جلوگیری کرده و حجم کتاب نیز افزایش نیافته است.
این کتاب ابتدا در ده فصل و یکصد باب به رشته تحریر درآمد و آیت الله العظمی صافی در حدود ۱۳۷۳ هجری قمری از تألیف آن فراغت یافته اند و در همان ایام در ۵٢۵ صفحه وزیری در تهران به زیور طبع آراسته شد و در مدت ۵۰ سال ده ها بار در تهران، قم و بیروت تجدید چاپ شد. توجه خاص پژوهشگران، علما و فضلاء به این کتاب ،فاخر، مؤلف بزرگوار را بر آن داشت که یک بار دیگر به این کتاب روی آورد، مجامع حدیثی را بررسی نماید، یافته های جدیدی را در جای جای کتاب قرار دهد و لذا در چاپ جدید کتاب در سه مجلد با امتیازهای فراوانی انتشار یافت. اینک کتاب شریف منتخب الاثر فى الامام الثانى عشر یکی از ۵ کتب مرجع در عرصه مهدویت به شمار می آید.
مؤلف بزرگوار در مقدمه و پاورقی های کتاب به مطالب ارزنده فراوانی از نکات فقه الحدیثی، رجالی، ادبی تفسیری و کلامی اشاره کردند از جمله:
- اثبات تواتر احادیث مهدویت به نقل از بزرگان اهل سنت همچون شوکانی، ابن حجر، ابن حبان، ابن ابى الحدید، سویدی، شبلنجی و.…؛
- نقل اعترافات ۶۵ نفر از بزرگان اهل سنت بر وجود حضرت بقیه الله و اینکه او فرزند بلافصل امام حسن عسکری است؛
- ردّ استبعاد طول عمر؛
- رازهای غیبت
- رازهای مخفی بودن ولادت؛
- ردّ مهدویت نوعی و اثبات مهدویت شخصی؛
- اثبات عدم انطباق احادیث خلفای دوازده گانه جزء بر پیشوایان معصوم ؛
- توضیح احادیث مشکله در موارد فراوان و…
عناوین کتاب منتخب الاثر فی الامام الثانی عشر علیهم السلام
فصل اول: اشاره به احادیثی است که به صراحت بر تعداد امامان دلالت می کنند و تصریح دارند که امامان معصوم به تعداد نقبای بنی اسرائیل دوازده تن بودند که اول آنها امیرالمؤمنین علی (ع) و دوازدهمین آنها حضرت مهدی است. این فصل در هشت باب قرار دارد و شامل ۲۴٣ حدیث و در ضمن آن به ۶۶٣ فراز، از فرازهای احادیث دیگر ابواب ارجاع داده است.
فصل دوم: احادیث مشتمل بر نوید ظهور آخرین مصلح غیبی، از عترت رسول اکرم (ص) از تبار حضرت فاطمه (س) از نسل امیرالمؤمنین (ع) از اول و امام حسین (ع) و از صلب امام حسن عسکری (ع) است. این فصل در ۴٩ باب و متن کامل ۲۵۲ حدیث را در بردارد و ۴٠٧۶ فراز، از فرازهای یاد شده در دیگر فصلها ارجاع داده شده است.
فصل سوم: تاریخ ولادت امام زمان علیه السلام سرگذشت و معجزات حضرت (عج) و اشخاصی که در عهد امام عسکری علیه السلام توفیق تشرف به محضر حضرت ولی عصر ارواحنا له الفداء پیدا کرده اند. این فصل در ۳ باب و ٣۴ حدیث را در بردارد و به ۱۰۸ حدیث ارجاع داده شده است.
فصل چهارم: به معجزات حضرت بقیه الله الاعظم در غیبت صغری، زندگانی نواب خاص و داستان بازیافتگان به پیشگاه آن حضرت پس از رحلت امام عسکری (ع) آمده است. این فصل ۳ باب و ۵۳ حدیث را در بردارد و به ۲۱ حدیث دیگر ارجاع داده است.
فصل پنجم: معجزات حضرت بقیه الله الاعظم (عج) در غیبت کبری و سرگذشت تشرف یافتگان در عصر غیبت کبری. این فصل در ۲ باب تنظیم و ١۶ حدیث را در بردارد و به ۹ حدیث دیگر ارجاع داده است.
فصل ششم: در کیفیت، ظهور نشانه ها و فتنه های پیش از ظهور؛ سال و ماه و محل ظهور، خروج سفیانی و دجال، صیحه آسمانی و کیفیت بیعت و ممنوعیت تعیین وقت است. این فصل در ۱۱ باب و ۱۲۸ حدیث و به ۹۲ حدیث دیگر ارجاع داده شده است.
فصل هفتم: فتوحات بی نظیر، ظاهر شدن گنج های زیر زمین، فرود آمدن حضرت عیسی (ع)، کشته شدن دجال، جنگ با سفیانی، تکامل عقل ها، آبادانی جهان و پرشدن زمین از عدل و داد. این فصل در ۱۲ باب تنظیم شده است و ۳۷ حدیث را در بردارد و به ۲۰۹ حدیث دیگر ارجاع داده شده است.
فصل هشتم: فضائل و مناقب اصحاب ۳۱۳ گانه آن حضرت، وصلابت و رشادت آنان است. این فصل در ۲ باب تنظیم و ۹ حدیث را در بردارد و به ۱۰ حدیث دیگر ارجاع داده است.
فصل نهم: درباره مدت، حکومت، دعوت، سیرت خوراک و پوشاک و شیوه زندگانی حضرت ولی عصر علیه السلام است. این فصل در ۳ باب تنظیم و ۷ حدیث را در بردارد و به ۲۲ حدیث دیگر ارجاع داده شده است.
فصل دهم: پیرامون انتظار فرج، وظایف شیعیان در عصر غیبت، فضیلت درک محضر، پیروی و اعتقاد به آن حضرت، کیفیت تسلیم بر آن حضرت و برخی از دعاهای صادره از ناحیه مقدسه است. در ۷ باب تنظیم شده و ۵۱ حدیث را در بردارد و به ۷۷ حدیث دیگر ارجاع داده شده است.
کتاب شریف منتخب الاثر در کلام بزرگان
مرحوم شیخ آقابزرگ تهرانی صاحب کتاب الذریعه در نامه ای به مؤلف بزرگوار یادآور میشود که کتابی نظیر آن در جامعیت ندیده است.
شیخ حبیب مهاجر عاملی در کتابش الاسلام فی علومه وفنونه در تمجید از این کتاب به جان خودش سوگند یاد میکند که مؤلف در هدف ابطال سخنان مدعیان مهدویت بسیار نیکو ظاهر شده است و پس از تحسین تبویب کتاب مینویسد: سزاوار است که هر مؤمنی نسخه ای از این کتاب را داشته باشد.
لا ینبغى لکل مؤمن الا ان یکون عنده نسخه منه.
استاد علامه سید مرتضی رضوی ،کشمیری در کتاب گرانسنگ خود به هنگام دیدارش با شیخ محمد ابوریه از شخصیتهای برجسته مصر می نویسد: اگر می خواهید احادیث درباره حضرت مهدی را ببینید و تحقیق کنید، کتاب (منتخب الأثر فى الإمام الثانى عشر) تألیف علّامه بزرگ شیخ لطف الله صافی نزد من است که مؤلف در آن، این روایات را از اعلام و بزرگان محدّثین اهل سنت نقل نموده است و من آماده ام این کتاب را تقدیم شما کنم، چرا که در این موضوع تحقیق و بررسی را کامل و مستوفی انجام داده است. کتاب را به ابو ریه اهدا می نماید، استاد ابوریه پس از بررسی کتاب منتخب الاثر به شگفت آمده اعجاب و تحسین خود را به محضر علامه رضوی بیان می دارد.
احمد بن حاج رشید مندو، وی اشعار فوق العاده ای در مدح اهل البیت علیهم السلام دارد، در دیوان «سوانح الأفکار فی مدح الرسول و آله الأطهار» خود در اشعاری کتاب منتخب الاثر را بی بدیل دانسته و سپس در قالب شعر به تبیین محتوای کتاب می پردازد و در پایان این کتاب را مایه فخر دانسته و مؤلف لطف الله معرف به صافی را دانشمندی عالیقدر می شمارد و از خداوند برای وی پاداش و موفقیت طلب می نماید.
حمداً لمن تدبیره فى کل شئ قد ظهر
یا معشر الأدباء طلاب الحقائق فی السیر
و ذوى الفصاحه و البلا غه و المعارف و الفکر
لم یحو سفر ما حوى ذا السفر منتخب الأثرا
ایشان در ابیات بعد، به محتوای این کتاب ارزشمند اشاره نموده و روایات آن را ثابت کننده وجود حضرت امام زمان (عج) می داند آنجا که می نویسد:
من حجّه و روایه و حدیث صدق معتبر
بالحق تشهد کلها بإمامه الثانی عشر
من أوصیاء المصطفى و هو الإمام المنتظر
بإزاله الظلم الذی ملأ البریه وإستعر
وإعاده العدل الذى فقدته أبناء البشر
این کتاب شامل روایات و اخبار معتبری است که همه آنها گواهی بر امامت امام دوازدهم می دهند.
و نیز گواهی می دهند که او از اوصیای پیامبر اسلام و امام موعودی است که برای از بین بردن ظلمی که بشریت را پر کرده، ذخیره شده و نیز برای اقامه عدالتی که بشریت آن را از دست داده است.
آیت الله سید محمد صدر (۱۴۱۹ . 1369 هـ. ق) در کتابش «موسوعه الإمام المهدى» حدود چهل بار خوانندگان را به کتاب منتخب الأثر ارجاع می دهد و خود نیز روایات مختلفی را از این کتاب گرانسنگ نقل می کند.
آقای علامه جعفری در شرح نهج البلاغه خویش، «جامع ترین کتاب ها درباره مهدویت را منتخب الأثر» معرفی می کند.
وی مینویسد از جامع ترین کتابها که اینجانب درباره وجود حضرت مهدی و بقای عمر شریفشان در این مدت طولانی دیده ام کتاب (منتخب الأثر فی الإمام الثانی عشر) تألیف دانشمند معظم جناب آقای لطف الله صافی گلپایگانی است. و می افزاید؛ می توانم بگویم تحقیق در همه مسائل مربوط به حضرت مهدی بقیه الله (عج) را به حدّ نصاب رسانده و با روشن ترین دلائل و براهین عقلی و نقلی از عهده اثبات مسائل مربوطه و ردّ تخیلات منکرین بر آمده و عذری برای انسان خردمند و با انصاف باقی نگذاشته است و در همین تاریخ، برای تشکر از ایشان درباره این کتاب مذاکره ای کرده ام، ایشان مژده اضافات تکمیلی بر این کتاب و اقدام به ترجمه فارسی آن را داده اند.
امیدوارم خداوند ایشان و امثال ایشان را مشمول الطاف خفیّه و جلیّه خود قرار بدهد.»
و سپس عناوین و تعداد احادیث ابواب مختلف را نقل می نماید.
علامه محمد جواد مغنیه در کتاب تفسیری خود «الکاشف» تحت عنوان «البشاره بالمهدی المنتظر»، می نویسد:
«جامع ترین کتابی که در این موضوع خواندم کتاب (منتخب الأثر فی الإمام الثانی عشر) نوشته آقا لطف الله صافی است که در قطعی بزرگ چاپ شده و تعداد صفحاتش بیش از پانصد صفحه است. این کتاب، بهترین منبع و مصدر از همه جهات در این موضوع است.
آیت الله علی احمدی میانجی در کتاب به سوی نور در چند موضع از «منتخب الأثر» به عنوان کتابی ارزنده یاد می کند و آن را در ردیف کتب «الغیبه» مرحوم شیخ مفید و شیخ طوسی می شمارد.»
ایشان در صفحه ۲۸۰ این کتاب تلاش و اهتمام مؤلّف «منتخب الأثر» در تألیف این کتاب را ستایش کرده و مطالعه آن را به همگان توصیه نموده و می نویسد:
«برادر بزرگوارمان جناب آقای صافی کتاب منتخب الأثر را نوشته اند. ایشان زحمت کشیده و روایات را جمع کرده است. کارهای تتبعی و تحقیقی، چیزی است که به چشم نمی آید. حالا ایشان چند سال زحمت کشیده، خدا میداند یک موقع براى یک حدیث از مسند احمد از صبح تا شب جستجو می کند و بالأخره آن را پیدا نمی کند. این قدر ایشان برای این کتاب وقت گذاشته است، نتیجه این همه تلاش را ما باید ببینیم.»
حضرت آیت الله جعفر سبحانی در تألیفات خویش، بارها، خوانندگان را به کتاب «منتخب الأثر» ارجاع داده اند.
ایشان در مقدمه ای که بر کتاب «لمحات فی الکتاب و الحدیث و المذهب» در سال ١۴٠۴ هـ. ق نوشته اند، «منتخب الأثر» را مرجع و مصدر محققان پیرامون حضرت، معرفی کرده و می نویسد:
«ستایش این کتاب به علمای شیعه اختصاص ندارد، بلکه گروهی از علمای اهل سنّت و بعضی از خاورشناسان نیز زبان به ستایش آن گشوده اند و این کتاب، مرجع و منبع هر نویسنده ای است که بخواهد پیرامون حضرت مهدی منتظر – درود خدا بر او و پدران طاهرینش باد – بنویسد، زیرا مؤلف بزرگوار همه روایات مربوط به آن حضرت را یکجا گرد آورده و در تبویب و تنظیم آن، حسن سلیقه به کار بسته است و در پایان هر باب، به آنچه از روایات در ابواب دیگر درباره این موضوع است اشاره میکند.»
حتى برخی از علمای اهل سنت و برخی مستشرقان از این کتاب تمجید کرده اند؛
دلیل این امر، جامعیت این اثر است که مؤلف بزرگوار تمام روایات و احادیث مربوط به امام مهدی (عج) را جمع آوری و به بهترین شکل و شیوه به ابواب تقسیم کرده است و در پایان هر بابی آنچه را در ابواب دیگر آمده و در آن باب به عنوان شاهد به کار می آید اشاره کرده است.
• موضوع کتاب: احادیث و روایات مربوط به مهدویت
برای خرید نسخه کاغذی شش جلد کتاب می توانید از بخش بالا با کلیک بر روی دکمه افزودن به سبد خرید اقدام به سفارش کتاب نمایید.
برای مشاهده تمامی آثار و تألیفات بر روی لینک زیر کلیک نمایید:
ثبت دیدگاه