احکام حج
مسأله 2044. حج، زیارت کردن خانه خدا و انجام اعمالى است که دستور داده اند در آنجا به جا آورده شود و در تمام عمر بر کسى که این شرایط را دارا باشد، یک مرتبه واجب میشود:
1- کمال، به اینکه بالغ و عاقل باشد.
2- آن که آزاد باشد.
3- به واسطه رفتن به حج مجبور نشود که کار حرامى را که ترک آن از حج مهمتر است انجام دهد، یا عمل واجبى را که از حج مهمتر است ترک نماید،
4- آن که مستطیع باشد و مستطیع بودن به چند چیز است:
اول: آن که توشه راه و مرکب سوارى یا مالى که بتواند با آن مال، آنها را تهیه کند داشته باشد.
دوم: آن که سلامت مزاج و توانایى آن را داشته باشد که بتواند مکه رود و حج را به جا آورد.
سوم: آن که در راه مانعى از رفتن نباشد و اگر راه بسته باشد، یا انسان بترسد که در راه جان یا عرض او از بین برود، یا مال او را ببرند، حج بر او واجب نیست، ولى اگر از راه دیگرى بتواند برود، اگر چه دورتر باشد، باید از آن راه برود.
چهارم: آن که به قدر به جا آوردن اعمال حج وقت داشته باشد.
پنجم: آن که مخارج کسانى را که خرجى آنان بر او واجب است، مثل زن و بچه و مخارج کسانى را که مردم خرجی دادن به آنها را لازم می دانند داشته باشد.
ششم: آن که بعد از برگشتن کسب، یا زراعت، یا عایدى ملک، یا راه دیگرى براى معاش خود داشته باشد که مجبور نشود به زحمت زندگى کند.
مسأله 2045. کسى که بدون خانه ملکى رفع احتیاجش نمی شود، وقتى حج بر او واجب است که پول خانه را هم داشته باشد.
مسأله 2046. زنى که می تواند مکه برود، اگر بعد از برگشتن از خودش مال نداشته باشد و شوهرش هم مثلاً فقیر باشد و خرجى او را ندهد، و ناچار شود که به سختى زندگى کند، حج بر او واجب نیست.
مسأله 2047. اگر کسى توشه راه و مرکب سوارى نداشته باشد و دیگرى به او بگوید: حج برو، من خرج تو و عیالات تو را در موقعى که در سفر حج هستى می دهم؛ در صورتى که اطمینان داشته باشد که خرج او و عیالاتش را می دهد حج بر او واجب میشود اگر چه قرض داشته باشد، و در موقع برگشتن هم مالى که بتواند با آن زندگى کند نداشته باشد.
مسأله 2048. اگر خرجى رفتن و برگشتن و خرجى عیالات کسى را در مدتى که مکه می رود و برمی گردد، به او ببخشند و با او شرط کنند که حج کند باید قبول نماید، و حج بر او واجب می شود اگر چه قرض داشته باشد و در موقع برگشتن هم مالى که بتواند با آن زندگى کند نداشته باشد.
مسأله 2049. اگر مخارج رفتن و برگشتن و مخارج عیالات کسى را در مدتى که مکه می رود و برمی گردد به او بدهند و بگویند: حج برو؛ ولى ملک او نکنند، در صورتى که اطمینان داشته باشد که از او پس نمی گیرند، حج بر او واجب می شود.
مسأله 2050. اگر مقدارى مال که براى حج کافى است به کسى بدهند و با او شرط کنند که در راه مکه خدمت کسى که مال را داده بنماید، قبول کردن آن مال بر او واجب نمی شود.
مسأله 2051. اگر مقدارى مال به کسى بدهند و حج بر او واجب شود، چنانچه حج نماید، هر چند بعداً مالى از خود پیدا کند، و مستطیع شود، دیگر حج بر او واجب نیست.
مسأله 2052. اگر براى تجارت مثلاً تا جده برود و مالى به دست آورد که اگر بخواهد از آنجا به مکه رود مستطیع باشد، باید حج کند، و در صورتى که حج نماید، اگر چه بعداً مالى پیدا کند که بتواند از وطن خود به مکه رود، دیگر حج بر او واجب نیست.
مسأله 2053. اگر انسان اجیر شود که از طرف کسى دیگر حج کند، چنانچه خودش نتواند برود و بخواهد دیگرى را از طرف خودش بفرستد، باید از کسى که او را اجیر کرده اجازه بگیرد.
مسأله 2054. اگر کسى مستطیع شود و مکه نرود و فقیر شود، باید اگر چه به زحمت باشد بعداً حج کند و اگر به هیچ قسم نتواند حج برود، چنانچه کسى او را براى حج اجیر کند، باید به مکه رود و حج کسى را که براى او اجیر شده به جا آورد، و تا سال بعد در مکه بماند و براى خود حج نماید، ولى اگر ممکن باشد که اجیر شود و اجرت را نقد بگیرد و کسى که او را اجیر کرده راضى شود که حج او در سال بعد به جا آورده شود، باید سال اول براى خود و سال بعد براى کسى که اجیر شده حج نماید.
مسأله 2055. اگر در سال اولى که مستطیع شده به مکه رود و در وقت معینى که دستور داده اند به عرفات و مشعر الحرام نرسد، چنانچه در سال هاى بعد مستطیع نباشد، حج بر او واجب نیست، ولى اگر از سال هاى پیش مستطیع بوده و نرفته، اگر چه به زحمت باشد باید حج کند.
مسأله 2056. اگر در سال اولى که مستطیع شده حج نکند و بعد به واسطه پیرى یا مرض یا ناتوانى نتواند حج نماید و نا امید باشد از این که بعداً خودش حج کند باید دیگرى را از طرف خود بفرستد، بلکه اگر در سال اولى که به قدر رفتن حج مال پیدا کرده به واسطه پیرى یا مرض یا ناتوانى نتواند حج کند، احتیاط واجب آن است که کسى را از طرف خود بفرستد که حج نماید، و بهتر بلکه احوط این است که در این صورت ها کسى را به نیابت بفرستد که اولین مرتبه حج او باشد.
مسأله 2057. کسى که از طرف دیگرى براى حج اجیر شده، باید طواف نساء را از طرف او به جا آورد، و اگر به جا نیاورد، زن بر آن اجیر حرام می شود.
مسأله 2058. اگر طواف نساء را درست به جا نیاورد یا فراموش کند، چنانچه بعد از چند روز یادش بیاید و از بین راه برگردد و به جا آورد صحیح است.
برای بازگشت به صفحه رساله بر روی لینک زیر کلیک نمایید:
رساله توضیح المسائل حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (قدس سره)
ثبت دیدگاه