احکام روزه گرفتن – کفاره و فطریه در ماه مبارک رمضان

احکام روزه گرفتن – کفاره و فطریه در ماه مبارک رمضان

سوال 1

۱- آیا نیت روزه ماه مبارک رمضان باید برای هر روز جداگانه نیت کرد یا می توان برای کل ماه یکجا نیت کرد؟

۲- و در هر دو صورت زمان نیت تا چه وقت است؟ (اذان صبح یا ظهر)؟

۳- و در هر صورت، آیا نیت روزه بطور ارتکازی کافی است یا باید یادآوری و تأمل هم کرد؟

جواب:

۱. نیت هر روزه لازم نیست بلکه می‌تواند برای تمام ماه نیت کند.

۲. وقت نیت روزه ماه رمضان از اول شب تا اذان صبح است.

۳. باید توجه روزه بودن را در صورت سؤال داشته باشد مانند نماز. والله العالم موفق باشید.

 

سوال 2

1- آیا شروع ماه جدید وابسته به آن است که هلال ماه در افق شهری که مکلف در آن موجود است قابل رؤیت باشد؟ با چشم مسلح یا غیر مسلح؟

2- اگر ایشان که در قم هستند اعلام کنند آیا برای شهر اصفهان هم اول ماه ثابت می شود؟

3- ضوابط ثبوت ماه را از نظر معظم له کامل بفرستید.

جواب:

.بنظر اینجانب چنانچه در نقطه ای از کره زمین ماه رویت شود هلال برای باقی نقاطی که با بلد رویت هلال البته با چشم غیر مسلح در مختصری از شب شریک باشند ثابت است والله العالم.

 

سوال 3

در صورتیکه مقدار رطوبتی که به هنگام وضو گرفتن،وارد فضای دهان شخص روزه دار میشود به قدری کم باشد که آب دهانش بر آن غلبه کند،آیا لزومی دارد که باز هم آب دهانش را بیرون بیندازد؟

جواب:

بلی بنا بر احتیاط لازم است آب را بیرون بریزد. والله العالم.

 

سوال 4

می‌خواستم بپرسم کسی که عمداً روزه واجب ماه مبارک رمضان را نگیرد چه باید انجام دهد و چه حکمی دارد؟

جواب:

اگر روزه رمضان را بدون عذر شرعی با چیزی که ذاتاً حلال است باطل کند، قضاء آن روز واجب است و باید بعنوان کفاره برای هر روز (60) روز، روزه بگیرد یا (60) مسکین را اطعام نماید. والله العالم

 

سوال 5

بلعیدن خون دندان در ماه مبارک رمضان درحالی که عمدی است و شخص روزه دار جاهل به مسئله شرعی است روزه ایشان چه حکمی دارد.

جواب:

در فرض سؤال شخص مذکور باید قضاء روزه را بگیرد واگر جاهل قاصر بوده کفاره ندارد.

 

سوال 6

امروز روزه بودم سهواً آب خوردم روزه من صحیح است یا نه؟

جواب:

آب خوردن سهوی روزه را باطل نمی‌کند والله العالم.

 

سوال 7

امروز اذان صبح رو که گفتن چون بعد از مسواک زدن ته گلوم شیرین بود و احساس کردم شیرینی خرمایی که خوردم مونده ته گلوم، یه قلپ آب خوردم. آخه شنیده بودم که تا آخر اذان میشه خورد و یا اذان صبح ها رو زودتر میگن. شاید 10 15 ثانیه هم از اذان و الله اکبر اول گذشته بود. حالا می خواستم بدونم حکم روزه امروز من چیه؟ آیا باطل شده؟

جواب:

با توجه به اختلاف نظر منجمین در طلوع فجر یقین به طلوع فجر با شروع اذان حاصل نمی شود و لذا اگر یقین به طلوع فجر نداشته روزه باطل نیست والله العالم. موفق باشید.

 

سوال 8

الف . برای امساک از خوردن و آشامیدن در سحر آیا می‌توان تا دقایقی قبل از ساعت و دقیقه اعلام شده توسط صدا و سیما به خوردن ادامه داد و چند دقیقه قبل از زمان اذان صبح اعلام شده امساک نمود؟

ب. آیا وقت اذان صبح اعلام شده ملاک عمل می‌تواند باشد؟

جواب:

الف : تا زمانی که یقین به دخول وقت نداشته باشد مجاز به خوردن می‌باشد ولی احتیاط اینست که زودتر از خوردن دست بکشد تا یقین به امساک کامل نموده باشد.

ب: اذان معیار نیست مگر اینکه با اذان یقین به وقت پیدا شود. موفق باشید. والله العالم

 

سوال 9

اگر کسی با اطمینان به اینکه وقت اذان شده است نماز بخواند یا روزه خود را افطار کند و در حال خواندن نماز یا افطار کردن روزه متوجه اشتباه خود بشود در این صورت حکم نماز و روزه او چیست؟

جواب:

چنانچه تمام نماز قبل از وقت واقع شود نماز باطل است ولی اگر نماز و لو یک رکعت آن در وقت واقع شود مشروط به اینکه زمان تبین، وقت داخل شده باشد نماز صحیح است و اما نسبت به افطار عمدی در فرضی که یقین به دخول مغرب داشته و بعد منکشف شود وقت داخل نشده باید روزه را قضا کند. والله العالم. موفق باشید.

 

سوال 10

آیا اگر خلط از بینى وارد دهان بشود، در صورت فرو بردن آن روزه باطل می‌‏شود؟

جواب:

فرو دادن عمدی اخلاط سر و سینه بنا بر احتیاط موجب بطلان روزه است . والله العالم.

 

سوال 11

نظر شریف جنابعالى درباره تزریق آمپول و سایر تزریقات نسبت به روزه‌داران در ماه مبارک رمضان، چیست؟

جواب:

تزریق آمپول در روز ماه مبارک رمضان اشکال ندارد ولی احتیاط مستحب این است که تزریق نکند و فرقی بین اقسام آمپول‌ها نیست. والله العالم.

 

سوال 12

بعضی از انواع آمپولها حاوی تمام مواد غذایی (کلسیم، پروتئین و….) بوده و مستقیماً در ورید (رگ) تزریق میشود به طوری که شخص هیچ نیازی به تغذیه از طریق دهان نداشته و احساس گرسنگی یا تشنگی نمی کند. لطفاً بفرمایید جواز تزریق آمپول، شامل این نوع هم میباشد؟

جواب:

تزریق آمپول در روز ماه مبارک رمضان اشکال ندارد ولی احتیاط مستحب این است که تزریق نکند و فرقی بین اقسام آمپولها نیست. والله العالم.

 

سوال 13

حکم استفاده از اسپریهای خوشبو کننده دهان در ماه مبارک رمضان و حالت روزه چیست؟

جواب:

اگر داخل حلق شود مبطل روزه است.

 

سوال 14

اینجانب در طول روز بعلت تنگی نفس یک یا دو نوبت از داروی اسپری ضد احتناق ریه (اسپری سالبوتامول وینتالکس) به ناچار استفاده می‌شود که باعث گشایش راه تنفسی می‌شود نظر آن مرجع گرامی در خصوص حکم استفاده نمودن از اسپری در ایام ماه مبارک رمضان و صحیح یا ابطال بودن روزه را اعلام فرمائید؟

جواب:

در مفروض سؤال چنانچه ناچار از استفاده آن در روز باشد اشکال ندارد و روزه را بگیرد لکن اگر قبل از ماه مبارک رمضان بعد عارضه اش برطرف شود بنابر احتیاط قضای روزه ها را نیز بگیرد و اگر عارضه تا ماه رمضان بعد ادامه یافت بنابر احتیاط برای هر روز یک مدّ طعام (750گرم) گندم یا جو بعنوان کفاره به فقیر غیر سید بدهد و دیگر قضا ندارد.

 

سوال 15

آیا قرص زیر زبانی (فشار خون) برای روزه دار اشکال دارد (چیزی از آن پائین نمی رود ولی از طریق زیر زبان جذب می شود.

جواب:

چنانچه چیزی واردحلق نشود ضرری به روزه ندارد.

 

سوال 16

. آیا اگر قطره در بینی یا گوش یا چشم بریزیم و طعمش در دهان بیاید و دهان را تلخ کند و مزه دهان تغییر کند روزه اشکال پیدا می کند؟ راه معالجه چیست؟

جواب:

چنانچه داخل حلق نشود روزه اشکال ندارد.

 

سوال 17

. انسان روزه دار می تواند به جاهایی مثل سونا که هوا کاملاً با بخار آب اشباع شده برود یا اینکه مانند گردوغبار محسوب می شود یا اینکه مانند آب محسوب می شود؟

جواب:

اگر بخار موجود درآنجا غلیظ باشد به احتیاط واجب روزه دار نباید به آنجا برود. واگر بخار به قطرات آب تبدیل شود و فرو رود مبطل روزه است.

 

سوال 18

اگر برای شستن دهان و دندان که بد بو شده است و دهان دارای بوی بدی است، مضمضه کنیم و آب بی اختیار فرو رود، آیا قضا لازم است؟

جواب:

بنا بر احتیاط قضاء لازم است.

 

سوال 19

در ماه رمضان بعض از اوقات از روی اختیار یا عدم اختیار آب وارد دهان میشود ( گاه برای شستن و گاه برای آب کشیدن ). سؤال اینکه معیار و ملاک بیرون ریختن این آب از دهان چقدر است؟ و چند مرتبه باید آب را از دهان خارج کنیم تا یقین حاصل شود که آبی که در دهان است مترشّح از بزاق دهان است و از خارج نیست؟ ( بنده خود گاهی بیش از 3 مرتبه این عمل را انجام میدهم.

جواب:

حدّ معینی ندارد باید به قدری بیرون بریزد که بطور متعارف یقین کند آب در دهان نمانده ولی نباید تکرار آن از جهت وسوسه باشد.

 

سوال 20

اگر شخص روزه دار،دارای مرضی است که روزه برای او ضرر ندارد (مثل کمردرد) و لیکن مجبوراست که برای بهبودی آن روزانه قرص مصرف کند. آیا بعد از استفاده از قرص، امساک در بقیه روزه واجب است؟ و آیا از صبح می تواند یکی از مفطرات را انجام بدهد؟

جواب:

اگر برای بیماری ناچار به مصرف قرص در روز است، روزه گرفتن بر او واجب نیست و امساک هم لازم ندارد.

 

سوال 21

خانمی در سحر ماه مبارک رمضان بدون اینکه اختبار کند که پاک است، وارد صبح می شود و یک ساعت بعد از اذان خود را پاک می بیند ولی یقین ندارد که قبل از اذان صبح پاک شده است آیا روزه این روز براو واجب است؟.

جواب:

با فرض عدم یقین به طهارت قبل از اذان روزه بر او واجب نیست و احتیاط در امساک و قضاء ترک نشود.

 

سوال 22

شخصی در ماه مبارک مسافر بوده است و در حین برگشت به وطن خوابش می رود لذا وقتی از خواب بیدار می شود که به وطن رسیده است و شک دارد که هنگام اذان ظهر در وطن بوده است و یا خارج از وطن. آیا روزه او صحیح است؟

جواب:

در فرض سؤال احتیاط امساک آن روز و قضاء آن است.

 

سوال 23

فرموده اید که اگر کسی بدون تحقیق مشغول خوردن سحری شود و بعد بفهمد که صبح شده است باید این روز را قضا کند ولیکن این روز را باید تأدبا امساک داشته باشد حال اگر کسی این امساک را رعایت نکند آیا باید کفاره بدهد؟

جواب:

کفاره دارد.

 

سوال 24

شخصی در بیابانهای بندر ماهشهر کار می‌کند که قبلاً روزه می‌گرفت ولی الان به علت شرجی هوا توانایی روزه گرفتن را ندارد چه حکمی دارد؟

جواب:

انسان نمى‌تواند براى ضعف، روزه را بخورد ولى اگر ضعف او بقدرى است که معمولاً نمى‌شود آن را تحمل کرد، خوردن روزه اشکال ندارد و بعد قضای آن را بگیرد.

 

سوال 25

1- من در سن 14 سالگی به تکلیف رسیده بودم اما نمی دانستم به تکلیف رسیدم و بعد از یکی دو سال فهمیدم که به تکلیف رسیده بودم و در همان سال 14 سالگی چند روز، روزه مستحبی گرفتم و فکر می کردم سن تکلیف 15 سالگی است و غسل را در سن 14 سالگی اشتباه انجام می دادم می خواستم تکلیف نماز و روزه آن سال را بدانم.

2- و در سال بعد یعنی 15 سالگی کل روزه آن سال را گرفتم اما باز هم غسل را اشتباهی انجام می دادم حالا می خواستم تکلیف این دو سال روزه و نماز را بدانم.

جواب:

1- اگر در 14 سالگی واقعا مکلف بوده‌اید باید نمازهائی را که با چنین غسلی انجام داده‌اید قضا کنید و قضای روزه‌هائی را که نگرفته‌اید بگیرید ولی کفاره ندارد.

2- روزه‌ها صحیح واقع شده و این حکم در صورتی است که در حال تردید نبوده اید و الا اگر در حال تردید بوده‌اید باید حکم مسئله را می‌پرسیدید و چون نپرسیده‌اید باید قضای روزه‌ها را بجا آورید.

 

سوال 26

بفرمائید که اگر خانمی قبل از زوال ظهر عمداً روزه واجب رمضان را باطل نماید بعد از ظهر حائض گردد آیا بعد از رفع عذر فقط قضا دارد و یا اینکه کفاره نیز دارد؟

جواب:

به احتیاط قضا و کفاره عمد بر شخص مذکور(خانم) است.

 

سوال 27

اگر زنی عمداً غسل‌های استحاضه شبانه و روزانه رمضان را انجام نداده آیا علاوه بر قضاء کفاره هم دارد؟

جواب:

بلی، کفاره هم دارد.

 

سوال 28

کسی که روزه قضا به عهده دارد، آیا می تواند روزه استیجاری قبول نماید؟

و اگر روزه استیجاری قبول کرد آیا باید روزه قضای خودش را بر روزه استیجاری مقدم بدارد یا فرقی نمی کند؟

جواب:

روزه استیجاری برای کسی که روزه قضا به گردن دارد در وسعت وقت جهت انجام روزه قضا اشکال ندارد و چنانچه مدّت خاصی برای استیجار روزه ها از طرف اجیر معین نشده، تقدیم هر کدام بر دیگری جایز است.

 

سوال 29

اینجانب اهل تبریز می باشم من چند سال است که سنگ کلیه به اندازه های 2 سانتیمتر و 1.2 سانتیمتر و 1 سانتیمتر در کلیه سمت چپ دارم. من تا به حال روزه هایم را گرفتم نمی خواهم روزه های امسال را نگرفته باشم با اینکه روزه دار بودن در این سالهای بلند و کمبود آب کلیه هایم را در معرض خطر کم کاری و از بین رفتن کلیه ها قرار می دهد. لطفا راهنمائیم کنید.

جواب:

اگر خوف ضرر دارید روزه واجب نیست ولی در فرض یقین به ضرر، روزه باطل بوده و مبرء ذمه نمی باشد.

 

سوال 30

شخصی در گذشته خوف ضرر داشته و چند سال روزه نگرفته و الان یقین کرده که آن خوف بی مورد بوده و روزه برای او ضرر نداشته حال آیا باید روزه های گذشته را قضا نماید؟ و حال باید کفاره تاخیر هم بدهد؟

جواب:

در فرض سؤال فقط قضاء لازم است.

 

سوال 31

من به جهت ناراحتی معده و سرگیجه و ضعیفی نتوانستم روزه بگیرم تکلیف روزه‌های گرفته نشده من چیست؟ لطفاً کامل توضیح دهید.

جواب:

میزان در جواز افطار احتمال عقلائی است که موجب خوف ضرر باشد پس اگر چنین خوفی برای مریض حاصل شود افطار جایز است و بعداً باید قضای آن را بجا آورد و چنانچه مرض از ابتدای ماه مبارک رمضان تا ماه مبارک رمضان بعد ادامه داشته باشد قضاء ندارد و کفاره مجزی است.

 

سوال 32

الف. من به همراه خانواده ام در اندونزی زندگی می کنم و تحت پوشش سازمان ملل هستم و خرج ما را می دهد می خواستم بپرسم که پرداخت فطریه برای ما هم واجب می باشد؟

ب. و اگر می گیرد ما ۳ سال هست که فطریه ندادیم باید فطریه سالهای قبل را بدهیم و کفاره هم دارد یا نه؟

ج. و یک سوال دیگر هم که ما باید طبق کشور اندونزی عید فطر بگیریم یا به طبق شیعیان در کشور ایران عمل کنیم؟

جواب:

الف. درفرض سؤال چنانچه فقیر نباشید موظفید زکات فطره خود و کسانی که نان خور شما هستند را پرداخت کنیدو زکاتهای قبل راهم پرداخت نمائید.
ب. معیار یقین به رؤیت هلال ماه است و درهر بلدی دیده شود در شهرهای دیگری که با بلد رؤیت اشتراک در شب داشته باشند ثابت خواهد شد. والله العالم.

 

سوال 33

آیا خانمی که وضعیت شوهرش برای امرار معاش متوسط پائین است، می تواند فطریه و یا کفّاره روزه اش را به شوهر دهد تا نان خانه را تأمین کند؟

جواب:

اگر زن در نفقه شوهرش باشد، فطریه او بر عهده شوهرش می باشد و چنانچه مرد فقیر باشد زن می تواند کفاره خود را به همسرش بدهد.

 

سوال 34

بنده تا 3 ماه دیگر صاحب 2 فرزند می شوم. می خواستم بدانم آیا به فرزندان بنده که هم اکنون 5 ماهه هستن فطریه تعلق میگیرد؟

جواب:

بر جنین که در شکم مادر است فطریه تعلق نمی گیرد.