پرداخت و مصرف خمس
سوال: آیا در دادن سهم مبارک امام علیه السلام که مصارفش را بدانند و رعایت نمایند باز هم اذن مجتهد جامع الشرایط لازم است؟
جواب: بلی، لازم است. والله العالم.
سوال: آیا وجوهات شرعی را می توان به ولی امر مسلمین یا مجتهد جامع الشرایط دیگری که از آن تقلید نمیکنیم پرداخت؟
جواب: دادن وجوهات به مجتهد جامع الشرایطی که غیر از مرجع تقلید خود شخص است در صورتی که نظر هر دو در مصرف یکی باشد اشکال ندارد. والله العالم.
سوال: اگر شخصی وصیت کند فلان مبلغ پول را به عنوان وجوهات به فلان مرجع (با قید نام مرجع) بدهید و مرجع فوق الذکر رحلت کنند، آیا می شود به مرجعی دیگر داده شود یا خیر؟
جواب: آن وجوه را باید به مرجعی که زنده است بدهد. والله العالم.
سوال: فردی بر تقلید مجتهد میت باقی است، آیا می تواند سهم مبارک امام علیه السلام را در صورتی که مجتهد فوت شده کارهای در دست اقدام و احیاناً نیمه تمام داشته به وکلای مجتهد متوفی که عدالت و امانت خود را حفظ کرده اند پرداخت نماید؟
جواب: امر سهم مبارک امام علیه السلام با مجتهد حی است و پرداخت آن به وکیل مجتهد میت کافی نیست. والله العالم.
سوال: اگر شخصی مقلد مجتهدی بوده و مبلغی بابت خمس که با مشارالیه حساب کرده بدهکار شد و تاکنون بدهکاری فوق را نداده، نسبت به بدهکاری به مجتهد سابق که فعلاً مقلد او نیست تکلیفش چیست؟
جواب: اگر مجتهدی که قبلاً مقلد او بوده از دنیا رفته باید مبلغ مذکور را به مجتهد حی جامع الشرایط بپردازد و در فرض حیات مجتهد سابق احتیاط آن است که با اجازه مجتهد لاحق به مجتهد قبلی بپردازد. والله العالم.
سوال: خانه ای مدت ها قبل از شخصی خریداری شده بود، و مبلغی از پول خرید خانه مانده بود، بعد از عقد و قرارداد بنگاهی، طرف معامله مقدار پول مانده را بابت خمس قبول می کند و معامله تمام می شود و سند خانه هم طبق قرارداد به نام حقیر می شود، اما بعد از چند ماهی که گذشت شخصی که قبول خمس نموده بود پشیمان می شود. سوال این است، آیا پشیمانی و ندامت این شخص از بابت دادن خمس و بخشش این مقدار پول، مورد قبول هست یا نه؟
جواب: در فرض سوال کسی که خمس را بابت بدهی خریدار قبول کرده اگر به همان مقدار، خمس بدهکار بوده و پس از دستگردان (بنابر احتیاط) بابت بدهی خمسی اش محسوب نموده، پشیمانی بعدی او اثری ندارد ولی اگر خمس بدهکار نبوده و منظورش این بوده که بعد ها که بدهکار شد حساب کند و یا اگر هم بدهکار بوده منظورش وعده حساب کردن بوده، در صورت پشیمانی می تواندحساب نکند. والله العالم.
سوال: شخصی خودش سید است، آیا می تواند به فرزندش که تحصیل می کند و کاری ندارد از بابت سهم سادات به او بدهد؟
جواب: اگر تحصیل متوقف بر زائد بر نفقه واجبه باشد مانعی ندارد. والله العالم.
سوال: به نوه دختری می شود خمس و زکات داد یا خیر؟
جواب: دادن خمس و زکات به نوه دختری برای نفقه واجب، جایز نیست. والله العالم.
سوال: آیا خمس افراد سید به خودشان باز میگردد؟
جواب: خیر، برنمی گردد. والله العالم.
سوال: زنی که فرزندانش سادات باشند و پدرشان مخارج زندگی ایشان را ندهد این مادر می تواند سهم ساداتی را به بچه های سادات خودش بدهد یاخیر؟
جواب: مادر می تواند سهم سادات خود را در غیرنفقه واجب به فرزند فقیر خودش بدهد و نیز اگر شوهرش سید و فقیر باشد می تواند سهم سادات را به او بدهد.والله العالم.
سوال: اگر شخصی وجوهات شرعیه از قبیل سهم امام علیه السلام یا سهم سادات بر ذمه دارد و میخواهد به دیدن یک طلبه یا یک سید مستحق برود، آیا می تواند چیزی خریده و به عنوان هدیه منزل نو عروس به خانه آن ها برده و از وجوهات خود حساب نماید یا نه؟
جواب: با اذن فقیه جامع الشرایط مانعی ندارد. والله العالم.
سوال: آیا از سهم امام می شود به فقرا کمک کرد یا خیر؟
جواب: امر سهم مبارک امام علیه السلام با مجتهد جامع الشرایط است، با اذن او مانعی ندارد. والله العالم.
سوال: در یک محل سید فقیری وجود دارد که از روی حیاء و عفاف، ابراز فقر نمی کند و اگر هم بگویند خمس است قبول نمی کند، آیا می شود از بابت هدیه چیزی به او داد؟
جواب: لازم نیست به او بگویند که مبلغ بابت خمس است. والله العالم.
سوال: آیا دادن سهم سادات با رعایت آنچه در توضیح المسائل آمده است اذن مجتهد میخواهد؟
جواب: بنابر احتیاط اذن مجتهد لازم است ولی از طرف حقیر به طور عام پرداخت سهم سادات عظام به آن ها که محتاجند مجاز است. والله العالم.
سوال: آیا استفاده از سهم مبارک امام علیه السلام برای برپایی مراسم مذهبی خصوصاً سوگواری و یا اعیاد ائمه اطهار صلوات اللّه علیهم اجمعین و همچنین تهیه کتاب های مفید و خوب مذهبی و پخش آن جایز است؟
جواب: موارد مختلف است و باید با اذن مجتهد باشد. والله العالم.
سوال: در بعضی منطقه های افغانستان مردم برای غسل های واجب احتیاج به حمام دارند، آیا از وجه سهم مبارک امام علیه السلام زکات و غیره می شود خرج و مصرف حمام کرد یا خیر؟
جواب: در فرض سوال بابت زکات مال از سهم سبیل الله اشکال ندارد صرف حمام نمایند و از سهم مبارک امام علیه السلام موکول به اجازه فقیه است. والله العالم.
سوال: سیادتی را که شیعه معتبر دانسته و قائل به آن است، آیا فقط به ذریه پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله اطلاق می شود یا اولاد هاشم به بعد را هم شامل میگردد؟ و منظور حضرتعالی در رساله توضیح المسائل از سید فقیر چه کسی می باشد، آیا به کسی که از ناحیه مادر منسوب به رسول صلی الله علیه و آله است در صورت فقیربودن می شود خمس داد (سهم سادات) یا نه؟
جواب: سیادتی که در مسائل خمس و زکات و کفارات واجبه موضوع احکام است انتساب به جناب عبدالمطلب از طریق پدر و اجداد پدری است و اختصاص به اولاد امیر المومنین علیه السلام و حضرت زهرا سلام اللّه علیها ندارد. و کسی که از طریق مادر منسوب است به جهت انتساب محترم است اما احکام سید را ندارد. والله العالم.
سوال: آیا کسی می تواند از وجه سهمین مبالغی را پرداخت کند که بعداً اگر خواست سال خمسی قرار بدهد محاسبه کند؟
جواب: اگر یقین دارد که اموالش متعلق خمس شده مانعی ندارد و اگر یقین ندارد می تواند وجه را به سید فقیر قرض بدهد و یا وجه را به مجتهد جامع الشرایط قرض بدهد سپس بعد از تعلق خمس آنچه را به سید قرض داده بابت سهم سادات و آنچه را به مجتهد داده بابت سهم امام علیه السلام محسوب دارد (بنابر احتیاط دستگردان هم نماید) لکن در این صورت باید مقداری را که به سید فقیر و به مجتهد قرض داده از سرمایه حساب کند و خمس آن را نیز بدهد. والله العالم.
سوال: والده اینجانب سیده و علویه است با توجه به این که فعلاً معمم نیستم و استفاده از عمامه به رنگ سیاه در مورد اینجانب تأثیر منفی در جامعه ندارد، آیا اجازه استفاده از عمامه به رنگ سیاه را دارم؟
جواب: کسی که فقط مادر او سیده است گرچه از اولاد رسول خدا صلی الله علیه و آله محسوب است ولی احکام خاص سید از قبیل استحقاق خمس در صورت فقر و حرمت اخذ زکات و مانند این ها را ندارد. به هر حال اینجانب استفاده از عمامه سیاه را برای چنین شخصی نظر به این که ممکن است بعداً با سادات شرعی اشتباه شود صحیح نمی دانم. والله العالم.
ثبت دیدگاه